SYSTEMY WSPOMAGANIA W ZARZĄDZANIU ŚRODOWISKIEM

SYSTEMY WSPOMAGANIA W INŻYNIERII PRODUKCJI

Bez tytułu 1

ISSN - 2391-9361 2(14)/2016 SYSTEMY WSPOMAGANIA W INŻYNIERII PRODUKCJI INŻYNIERIA SYSTEMÓW TECHNICZNYCH Nakład numeru: 130 egzemplarzy
	Spis treści
1	2(14)/2016/1 Janusz ADAMCZYK Założenia gospodarki okrężnej w zakresie produkcji Abstract: Gospodarka okrężna jest przedstawiana, jako praktyczne rozwiązanie kryzysu kurczących się zasobów planety. Rezerwy kluczowych zasobów, takich jak metale ziem rzadkich i minerałów są coraz mniejsze, a koszty poszukiwania i wydobycia surowców stale rosną. Gospodarka okrężna mogłaby pomóc ustabilizować niektóre z tych kwestii poprzez oddzielenie wzrostu gospodarczego od zużycia zasobów. Celem artykułu jest prezentacja podstawowych zasad gospodarki okrężnej. Keywords: gospodarka okrężna, modele cyrkularne, eko-projektowanie	str. 11
2	2(14)/2016/2 Celina BARTNICKA Obserwacja ciągła – studium przypadku operatora frezarki Abstract: W artykule przedstawiono charakterystykę obserwacji ciągłej, jednej z metod badania czasu pracy. Zaprezentowano studium przypadku wykorzystania tej metody na przykładzie stanowiska operatora frezarki CNC. Opisano całą procedurę realizacji obserwacji. W wyniku otrzymano pełny obraz przebiegu wszystkich czynności i przerw mających miejsce w trakcie procesu produkcyjnego. Obserwacja ciągła zilustrowała najczęściej powtarzające się problemy, głównie związane z organizacją pracy. Uzyskane dane z obserwacji poddano analizie. Oszacowano, że poprzez modyfikację sposobu pracy frezera oraz wprowadzenie usprawnień każdy operator może uzyskać wzrost produktywności nawet o ok. 2 wyroby więcej w ciągu zmiany roboczej. Wdrożenie zaproponowanych udoskonaleń może mieć znaczny wpływ na podwyższenie efektywności ekonomicznej całego przedsiębiorstwa. Keywords: obserwacja ciągła, fotografia dnia pracy, badanie pracy	str. 20
3	2(14)/2016/3 Joanna BARTNICKA, Izabela WALAWENDER, Ewa BORCZYK, Mariusz SURMACZ Podejście interdyscyplinarne w kształtowaniu inteligentnych usług stomatologicznych Abstract: W artykule przedstawiono wyniki studiów w zakresie identyfikacji oraz analizy obszarów problemowych dotyczących procesów organizacyjnych i aspektów technicznych towarzyszących kształtowaniu inteligentnych usług stomatologicznych. W szczególności przedstawiono studium przypadku w zakresie nowego podejścia do rozwiązania, występującego powszechnie w Polsce i na świecie, problemu dentofobii wśród dzieci. Opisana metodyka kształtowania usług stomatologicznych opiera się na dwóch zasadniczych etapach: analizie zintegrowanych działań medycznych i pozamedycznych składających się na całościową usługę dentystyczną przeznaczoną dla dzieci z dentofobią pod względem innowacyjność, oraz etapie rekonstrukcji procesu kształtowania usługi stomatologicznej w zakresie bezstresowego leczenia zachowawczego wczesnych stadiów próchnicy oraz profilaktyki stomatologicznej zębów mlecznych dzieci z dentofobią, jako modelowego podejścia do kreowania działań proinnowacyjnych w zakresie szeroko rozumianych usług stomatologicznych. Zanotowana w ramach dwuletnich obserwacji wysoka skuteczność leczenia w postępowaniu eksperymentalnym uzasadnia potrzebę dostarczenia przedmiotowej usługi, jako usługi standardowej, istotnej w systemie usług publicznych, o wysokim standardzie, która w sposób inteligentny uwydatnia specyficzne potrzeby dziecka i przemyca rzeczywistą usługę stomatologiczną. Keywords: kształtowanie innowacji, multi-usługi, stomatologia, dentofobia	str. 29
4	2(14)/2016/4 Witold BIAŁY, Patrycja HĄBEK Total productive maintenance na przykładzie przedsiębiorstwa branży motoryzacyjnej Abstract: W celu zapewnienia większej efektywności oraz wydajności procesu produkcyjnego, należy znaleźć przyczyny najczęściej występujących w tym procesie awarii i skutecznie im przeciwdziałać. Celem tych działań będzie zwiększenie dyspozycyjności produkcyjnej maszyn i urządzeń biorących udział w tym procesie. System który umożliwia poprawę produktywności, m.in. poprzez zmniejszenie kosztów utrzymania maszyn, jest Total Productive Maintenance (TPM). W artykule, na przykładzie przedsiębiorstwa branży motoryzacyjnej (jednego wydziału produkcyjnego), przedstawiono propozycję wykorzystania tego systemu. Włączenie pracowników produkcyjnych w proces obsługi technicznej maszyn, powoduje wzrost liczby bezpiecznych i niezawodnych stanowisk pracy. Tym samym, w znacznym stopniu następuje redukcja strat powodowana przez niewystarczająco sprawne maszyny/urządzenia. Keywords: TPM, utrzymanie ruchu, przestoje maszyn/urządzeń, produktywność	str. 42
5	2(14)/2016/5 Witold BIAŁY, Patrycja HĄBEK Zastosowanie wskaźnika OEE do oceny wykorzystania maszyn – studium przypadku Abstract: Firmy produkcyjne, niezależnie od swojej wielkości i branży, kładą coraz większy nacisk na efektywność produkcji i możliwie jak najlepsze wykorzystanie parku maszynowego. Istotne są często pojedyncze minuty, które zsumowane razem decydują o zysku, a czasami o przetrwaniu przedsiębiorstwa. W artykule, wykorzystując wskaźnik OEE wyznaczono efektywność wykorzystania maszyn na jednym z wydziałów produkcyjnych przedsiębiorstwa produkcyjnego z branży motoryzacyjnej. Overall Equipment Effectiveness (OEE) to kluczowy wskaźnik KPI, który opisuje efektywność wykorzystania środków technicznych. Wskaźnik ten, umożliwia poprawę efektywności procesu produkcji, a także odzwierciedla potencjał niewykorzystanych zdolności produkcyjnych. Keywords: KPI, OEE, efektywność maszyn, zdolności produkcyjne, działania naprawcze	str. 55
6	2(14)/2016/6 Arkadiusz BOCZKOWSKI Redukcja hałasu emitowanego do środowiska z terenów kopalni odkrywkowych surowców mineralnych Abstract: W artykule przedstawiono zagadnienia związane z ponadnormatywną emisją hałasu z terenów zakładów przerobu kruszyw. Omówiono proces produkcji kruszyw, zidentyfikowano podstawowe źródła hałasu w środowisku oraz przedstawiono możliwość wykorzystania metod obliczeniowych w celu opracowania zakresu i kolejności prac wyciszeniowych, a także możliwości oszacowania skuteczności projektowanych zabezpieczeń przeciwhałasowych. Na zakończenie przedstawiono przykłady zaprojektowanych i wdrożonych obudów akustycznych kruszarek i przesiewaczy oraz zabezpieczeń typu ekrany akustyczne. Keywords: hałas przemysłowy, redukcja hałasu, kopalnia odkrywkowa, produkcja kruszyw	str. 66
7	2(14)/2016/7 Jarosław BRODNY, Kinga STECUŁA Wyznaczenie efektywności wykorzystania kombajnu ścianowego Abstract: Jednym z istotnych problemów polskiego górnictwa jest słabe wykorzystanie posiadanych urządzeń, a w szczególności maszyn górniczych. Dla poprawy tego stanu konieczne jest podejmowanie działań mających na celu rzeczywistą ocenę stopnia wykorzystania tych maszyn. Uzyskane wyniki powinny stać się podstawą działań odpowiednich służb w celu poprawy tej sytuacji. Przedstawione w artykule badania i ich wyniki powinny stanowić istotne źródło informacji w zakresie analizy i oceny wykorzystania kombajnu ścianowego w procesie podziemnej eksploatacji węgla kamiennego. W artykule skoncentrowano się na kombajnie ścianowym, który stanowi pierwsze ogniwo zestawu maszyn wykorzystywanego w podziemnej eksploatacji. Efektywność jego pracy, rozpatrywana w obszarze dostępności, wydajności oraz jakości urobku ma podstawowe znaczenie dla oceny całego procesu eksploatacyjnego. Wykorzystując dane pozyskane z urządzeń automatyki przemysłowej, dla każdego z tych obszarów wyznaczono odpowiednie wskaźniki, które następnie umożliwiły wyznaczanie wskaźnika efektywności całkowitej (OEE) kombajnu. Analizę przeprowadzono dla 66 zmian roboczych, a uzyskane wyniki wskazują na duże rezerwy w zakresie wykorzystania tej maszyny. Keywords: strategia TPM, model OEE, system techniczny, maszyny górnicze	str. 77
8	2(14)/2016/8 Robert DYLEWSKI Janusz ADAMCZYK Ocena efektów ekologicznych termoizolacji budynków Abstract: W Polsce i innych krajach europejskich jednym z celów strategicznych jest poprawa efektywności energetycznej. Celem artykułu jest przedstawienie metody oceny efektów ekologicznych przedsięwzięcia związanego z termoizolacją budynku z uwzględnieniem oceny wrażliwości wybranych zmiennych. Do oceny oddziaływania na środowisko wykorzystano metodologię oceny cyklu życia (LCA). Wzięto pod uwagę zarówno koszty ekologiczne (zwiększenie obciążenia środowiska) związane są z materiałami termoizolacyjnymi jak i zyski ekologiczne (zmniejszenie obciążenia środowiska) powstałe w wyniku zmniejszenia zapotrzebowania na energię do ogrzewania w fazie użytkowania budynku. Uwzględniono wariantowość ze względu na rodzaj przegrody zewnętrznej, stosowane źródło ciepła w budynku, rodzaj materiału termoizolacyjnego, a także strefę klimatyczną, w której znajduje się budynek. Dla każdego badanego wariantu uzyskano pozytywny efekt - zmniejszenie obciążenia środowiska w wyniku termoizolacji. Keywords: ocena cyklu życia (LCA), termoizolacja budynku, efekty ekologiczne	str. 86
9	2(14)/2016/9 Łukasz DZIEMBA Zastosowanie narzędzi GIS we wspomaganiu działalności i organizacji przedsiębiorstwa na wybranych przykładach Abstract: Zastosowanie narzędzi GIS we wspomaganiu działalności i organizacji przedsiębiorstwa wymaga kilku różnych podejść w celu zapewnienia kompleksowego wspomagania. Referat przedstawia kilka możliwych koncepcji zastosowania GIS do rozwiązania niniejszego zagadnienia. W kolejności przedstawia się na wybranych przykładach: wspomagania działalności przedsiębiorstwa (koncepcja odwzorowania dużego zakładu przemysłowego; oraz w szczególności lokalizacja w nim linii produkcyjnej), planowanie zagadnień związanych z zadaniami przeciw pożarowymi (na przykładzie hali produkcyjna małego przedsiębiorstwa o podwyższonym zagrożeniu pożarowym), i w końcu serwis urządzeń linii produkcyjnej (dużego zakładu produkcyjnego). Przedstawione w referacie przykłady wspomagania mają wspólną cechę: a mianowicie opisują problemy wymagające uwzględnienia aspektów geograficznych/przestrzennych do ich rozwiązania. Keywords: GIS, wspomaganie podejmowania decyzji, organizacja przedsiębiorstwa	str. 95
10	2(14)/2016/10 Łukasz DZIEMBA, Stefan SENCZYNA System klasy ERP narzędziem analizy wpływu procesów produkcyjnych na środowisko Abstract: Oddziaływanie przedsiębiorstwa na środowisko jest przedmiotem szeregu regulacji prawnych na wszystkich etapach działalności przedsiębiorstwa - od planu biznesowego i rozpoczęcia produkcji do zakończania działalności. Potencjalnie stawia to wszystkie decyzje zarządu przedsiębiorstwa wobec analizy oddziaływania na środowisko. W publikacji przedstawione koncepcję wykorzystania systemu informatycznego klasy ERP do obliczania oddziaływania procesów produkcyjnych na środowisko. Podstawa koncepcji jest wykorzystanie struktur danych systemu informatycznego klasy ERP do odwzorowania czynników środowiska i funkcji potrzeb materiałowych do obliczania oddziaływania. Pozwala to wykorzystać użytkowane w przedsiębiorstwie narzędzia wspomagania zarządzania dla kształtowania decyzji zorientowanych na środowisko Keywords: ERP, procesy produkcyjne, inżynieria środowiska	str. 107
11	2(14)/2016/11 Łukasz DZIEMBA, Stefan SENCZYNA Struktura systemu i przepływy informacji w systemie wspomagania decyzji służb ratunkowych Abstract: U podstaw sprawnego działania służb prewencji i ratownictwa w przeciwdziałaniu skutkom zdarzeń kryzysowych leży ścisła koordynacja i współpraca. Ta koordynacja i współpraca jest osiągana przez rozwiązania organizacyjne oparte na zintegrowanym systemie decyzyjnym i wspomaganiu narzędziami informatycznymi. W kontekście organizacji służb prewencji i ratowniczych, istotą narzędzi informatycznych jest udostępnianie informacji kluczowych dla systemu decyzyjnego akcji ratowniczej. W publikacji, w oparciu o założenie o indywidualnych charakterze zdarzenia kryzysowego oraz znaczeniu informacji o środowisku, w pierwszej części przedstawiamy strukturę i przepływy informacji systemu wspomagania systemu decyzyjnego, w warunkach sytuacji kryzysowej. W tworzeniu informatycznych narzędzi wspomagania systemu decyzyjnego potrzebne są wzorce procesów decyzyjnych. W drugiej części publikacji przedstawiono studium przypadku i jego zastosowanie w tworzeniu wzorców procesów decyzyjnych. Keywords: zdarzenia kryzysowe, system decyzyjny, narzędzia informatyczne, GIS	str. 119
12	2(14)/2016/12 Anna GEMBALSKA-KWIECIEŃ Stany człowieka wpływające na jego niezawodność Abstract: W artykule został przedstawiono stany człowieka – pracownika, mające wpływ na jego niezawodność. Wiedza o treści i zakresie możliwości człowieka jest konieczna do poprawy bezpieczeństwa pracy. Po pierwsze służy do kształtowania środowiska pracy, tak by było ono dostosowane do tych możliwości. Po wtóre wpływa na zapewnienia warunków rozwoju tychże możliwości, aby nie zostały one niewykorzystane. Keywords: niezawodność człowieka, stany człowieka, stres zawodowy	str. 131
13	2(14)/2016/13 Anna M. HORODECKA, Mariusz J. LIGARSKI, Katarzyna MIDOR Zagrożenia psychospołeczne jako czynnik wpływający na jakość życia pracownika Abstract: Zagrożenia związane ze stresem w pracy zawodowej należą do najbardziej ważnych wyzwań bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) XXI wieku. Wynikają one ze złej organizacji pracy, złego zarządzania pracą oraz jej planowania. Zagrożenia te mogą prowadzić do negatywnych skutków społecznych, psychicznych, a nawet fizycznych, których przykładem mogą być wypalenie zawodowe oraz depresja. Ponieważ stresu oraz zagrożeń psychospołecznych nie traktuje się już jako wad osobowych pracowników, lecz jako problem organizacyjny, to uznaje się, iż należy Zajmować się nimi, jak każdym innym zagrożeniem BHP. Stąd rodzi się potrzeba podjęcia skutecznych działań przeciwko zagrożeniom psychospołecznym wpływającym na jakość życia pracownika. Ponadto w publikacji tej wskazuje się na badania dotyczące wpływu stresu pracownika na wypadki przy pracy. Keywords: zagrożenia psychospołeczne, stres zawodowy, BHP, wypadki przy pracy, jakość życia pracowników	str. 139
14	2(14)/2016/14 Jolanta IGNAC-NOWICKA Zastosowanie elementów inżynierii bezpieczeństwa na przykładzie transportu podziemnego Abstract: W rozdziale przedstawiono analizę warunków pracy w obszarze transportu podziemnego oraz dokonano identyfikacji zagrożeń związanych z transportem ludzi, materiałów i maszyn. Dokonano przeglądu rozwiązań technicznych i organizacyjnych, które zwiększają bezpieczeństwo pracy podczas prowadzenia transportu podziemnego. Analizy dotyczyły w szczególności nowoczesnych zespołów transportowych w postaci podwieszanych kolejek z napędem własnym. Keywords: inżynieria bezpieczeństwa, identyfikacja zagrożeń, transport podziemny, podwieszane kolejki z napędem własnym	str. 152
15	2(14)/2016/15 Agata JUSZCZAK-WISNIEWSKA, Mariusz J. LIGARSKI Akredytacja i certyfikacja systemów zarządzania jakością w placówkach medycznych w Polsce – wyniki badań Abstract: Tematem artykułu jest analiza i porównanie dwóch najczęściej pojawiających się dokumentów dotyczących jakości w placówkach medycznych w Polsce, czyli akredytacji przez Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia oraz certyfikatu na zgodność z normą ISO 9001. Po przedstawieniu obu systemów omówione zostały pokrótce najważniejsze różnice i podobieństwa między nimi. Następnie zostały przedstawione wyniki badań w zakresie słabych stron w placówkach medycznych w Polsce na podstawie danych z audytów trzeciej strony wybranej jednostki certyfikującej. W podsumowaniu zostały wskazane wnioski wraz z wyszczególnieniem możliwych kierunków doskonalenia. Keywords: ISO 9001, CMJ, zarządzanie jakością, certyfikacja w placówkach medycznych	str. 163
16	2(14)/2016/16 Piotr KALETA, Tomasz WAŁEK Wykorzystanie wysokosprawnej mikro ko-generacji gazowej i gazowych pomp ciepła w modernizacji obiektu sportowo-rekreacyjnego Abstract: W artykule przedstawiono analizę praktycznego zastosowania gazowych pomp ciepła i wysokosprawnej mikro ko-generacji gazowej w modernizowanym obiekcie sportowo-rekreacyjnym. Opisano zmiany dokonane w obiekcie, zapotrzebowanie na energie elektryczną i ciepło przed i po modernizacji oraz aspekty techniczne i ekonomiczne modernizacji obiektu. Keywords: ciepło, energia elektryczna, MCHP XRGI, gazowe pompy ciepła GHP, korzyści ekonomiczne	str. 172
17	2(14)/2016/17 Ewa KAMIŃSKA Analiza gospodarowania odpadami z grupy tworzyw sztucznych pochodzących z pojazdów wycofanych z eksploatacji Abstract: Celem artykułu jest identyfikacja problemów gospodarki odpadami pochodzącymi ze zużytych samochodów osobowych, szczególnie tworzyw sztucznych. Główne zagadnienia dotyczą odpadów, które potencjalnie mogłyby być wykorzystywane, a obecnie w dużym stopniu są składowane na wysypiskach, np. pianki pochodzące z foteli samochodowych. Identyfikacja istotnych problemów w zakresie recyklingu, pozwala na zwrócenie uwagi na konieczność udoskonalenia poziomu demontażu pojazdów oraz do zintensyfikowania działań na rzecz powtórnego wykorzystania tego typu odpadów. Keywords: recykling, odpady, pojazdy wycofane z eksploatacji, tworzywa sztuczne	str. 181
18	2(14)/2016/18 Dorota KSIĄŻEK, Mariusz J. LIGARSKI Badanie wpływu systemu zarządzania jakością na procesy w organizacji Abstract: W artykule zaprezentowano elementy poszczególnego procesu, przedstawiono rolę podejścia procesowego oraz możliwości jakie daje jego wdrożenie w organizacji. Podjęto również próbę określenia wpływu systemu zarządzania jakością na procesy w organizacjach mających wdrożony system zarządzania jakością. Analiza została przeprowadzona w oparciu o przeprowadzone badania własne z udziałem pracowników przedsiębiorstw branży wodno-kanalizacyjnej. Keywords: proces, podejście procesowe	str. 190
19	2(14)/2016/19 Artur KUBOSZEK Zastosowanie metod symulacji komputerowej w badaniach hałasu przemysłowego Abstract: W artykule przedstawiono przykłady wykorzystania komputerowych metod symulacji zjawisk akustycznych w pracach projektowych zmierzających do opracowania optymalnych sposobów ograniczenia hałasu na stanowisku pracy. Zastosowanie symulacji komputerowej daje możliwość opracowania strategii prac wyciszeniowych najkorzystniejszej pod kątem skuteczności akustycznej oraz opłacalności ekonomicznej. Keywords: hałas, metody symulacyjne, metody geometryczne	str. 199
20	2(14)/2016/20 Krzysztof MICHALSKI, Anna MICHALSKA Zawartość rtęci, jako element wielokryterialnej analizy potencjału inwestycyjnego terenów pogórniczych Abstract: Dynamika przemian gospodarczych na Śląsku, na obszarach związanych z przemysłem wydobywczym, spowodowała pozostawienie dużej ilości zdegradowanych terenów pogórniczych. Brak informacji na temat stopnia zdegradowania, kluczowych cech ekologicznych, czy często niewyjaśniony status własnościowy powodują, że tereny te są niechętnie zagospodarowywane przez inwestorów. Każdy teren zdegradowany posiada jednak pewien potencjał i jest źródłem nowych możliwości. By móc określić kierunek ponownego wykorzystania konieczne jest dysponowanie bazą wiedzy na ich temat. Tworzony jest model informatycznego systemu wspierania decyzji w wyborze strategii ponownego zagospodarowania pogórniczych terenów zdegradowanych. Model oparty jest na relacyjnej bazie danych, gromadzącej wielokryterialne informacje na temat terenów zdegradowanych, w tym dane środowiskowe identyfikujące zanieczyszczenie gruntów substancjami szkodliwymi oraz niebezpiecznymi, jak np. rtęć. W artykule przedstawiono wyniki badań zawartości rtęci w odpadach górniczych, które deponowano na składowiskach oraz w gruntach leżących na terenach pogórniczych. Keywords: zawartość rtęci, powtórne zagospodarowanie terenów zdegradowanych, relacyjna baza danych	str. 211
21	2(14)/2016/21 Katarzyna MIDOR, Leszek TARASIŃSKI Wyzwania stojące przed przedsiębiorstwami po nowelizacji normy ISO 9001:2015 Abstract: Normy serii ISO 9000 są jedne z najbardziej znanych standardów opracowanych przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną ISO. Zawierają one wskazówki i wytyczne dla firm i organizacji, które chcą, aby ich produkty i usługi stale spełniały wymagania klientów a ich jakość była ciągle doskonalona. Norma ta od swojej pierwszej publikacji w roku 1987 miała kilka znaczących modyfikacji, z których największe zmiany nastąpiły w roku 2000. W roku 2015 we wrześniu Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna ISO opublikowała nowe wydanie normy ISO 9001. Od tej daty rozpoczął się trzyletni okres przejściowy potrzebny każdej firmie na dostosowanie swojego systemu do nowej normy. W Polsce wydano około 10 110 tys. certyfikatów na zgodność z wymaganiami normy ISO 9001 zatem te wszystkie firmy chcąc utrzymać certyfikat muszą podjąć trud dostosowania swojego systemu do wymogów nowej normy. Publikacja polskiej wersji językowej planowana jest na rok 2016. Norma ISO 9001:2015 zawiera istotne zmiany w stosunku do wcześniejszej normy z 2008 roku, powodując konieczność znaczących zmian w istniejącym systemie. W artykule zostaną przedstawione najważniejsze zmiany, jakie występują w zapisach nowej normy ISO 9001:2015 oraz zostanie podjęta próba interpretacji tych zapisów. Keywords: ISO 9001:2015, zarządzanie jakością, ryzyko, zmiana	str. 217
22	2(14)/2016/22 Jerzy MIZGAŁA Uwagi do obliczeń stateczności żurawi przenośnych Abstract: W artykule omówiono różnice pomiędzy żurawiami samojezdnymi i przenośnymi, które należy uwzględniać w trakcie przeprowadzania obliczeń stateczności. Omówiono pojęcie konturu i krawędzi wywrotu. Pokazano możliwość kształtowania tego ostatniego w przypadku żurawi przenośnych poprzez możliwe stosowanie podpór dodatkowych. Na przykładzie konkretnych rozwiązań technicznych wykazano szerokie możliwości zapewnienia operatorom tych ostatnich warunków bezpiecznej pracy. Wskazano na rolę obliczeń wykonywanych przez firmy wykonujące zabudowy na w spełnieniu wymagań bezpieczeństwa, wynikające z odpowiednich norm. Keywords: żurawie przenośne, żurawie samojezdne, kontur wywrotu, krawędź wywrotu, obliczenia stateczności, podpory dodatkowe	str. 226
23	2(14)/2016/23 Katarzyna MLECZKO Wymiana wiedzy, jako czynnik wspomagający proces projektowania ergonomicznych narzędzi medycznych Abstract: Opracowanie ma na celu zwrócenie uwagi na konieczność sprzężenia zwrotnego pomiędzy użytkownikiem a projektantem narzędzi medycznych. W artykule wskazano pozytywne konsekwencje wymiany wiedzy w zakresie ergonomii narzędzi chirurgicznych oraz negatywne skutki braku wymiany wiedzy na etapie użytkowania gotowych produktów. Przeprowadzone badania własne w postaci obserwacji i wywiadów pozwoliły wnioskować o istnieniu potrzeby rozpoznania możliwości dostępnych kanałów i form komunikacji w celu wspomagania procesów projektowokonstrukcyjnych narzędzi medycznych. Keywords: narzędzia medyczne, narzędzia chirurgiczne, ergonomia narzędzi	str. 240
24	2(14)/2016/24 Michał MOLENDA Zasady ustalania mierników procesów w systemie zarządzania jakością Abstract: W artykule opisano zasady budowy mierników procesów zidentyfikowanych i realizowanych w ramach systemu zarządzania jakością. W pierwszej części artykułu opisano wymagania normatywne w zakresie pomiaru procesów biznesowych oraz przedstawiono mechanizmy Doskonalenia organizacji wynikające z norm ISO serii 9000. W dalszej części opracowania scharakteryzowano proces biznesowy oraz opisano klasyfikację danych związanych z procesem, które można wykorzystać podczas definiowania mierników procesu. Zasadnicza cześć opracowania została poświęcona szczegółowym zasadom ustalania mierników procesów biznesowych w organizacji. Zasady zostały sformułowane w oparciu o badania poprawności mierników procesów stosowanych w 9. przedsiębiorstwach przemysłowych posiadających certyfikowany system zarządzania jakością. Keywords: mierniki procesów biznesowych, wskaźniki procesów biznesowych	str. 249
25	2(14)/2016/25 Joanna MYTYCH, Mariusz J. LIGARSKI Ocena funkcjonowania akredytowanego systemu zarządzania jakością w laboratorium badawczym – wyniki badań ankietowych Abstract: Systemy zarządzania jakością wg normy ISO 9001:2009 zostały szeroko opisane i przebadane. Akredytowane systemy zarządzania w laboratoriach badawczych wg ISO/IEC 17025:2005 opisywanie były głównie pod kątem tworzenia i wdrażania systemu, a także pod kątem analitycznym. Mało miejsca poświęcono badaniom funkcjonowania systemu zarządzania w akredytowanych laboratoriach badawczych. W niniejszej pracy zostały przedstawione wybrane wyniki badań ankietowych przeprowadzonych na grupie 1213 akredytowanych laboratoriów badawczych. Keywords: system zarządzania jakością, akredytacja, laboratorium badawcze	str. 258
26	2(14)/2016/26 Waldemar PASZKOWSKI Ocena zagrożenia źródłami hałasu na terenach specjalnych stref ekonomicznych i przemysłowych Abstract: Artykuł przedstawia zagadnienie problemowe zagrożenia źródłami hałasu w specyficznym środowisku pracy jakim są specjalne strefy ekonomiczne i strefy przemysłowe. W pierwszej jego części, wskazano na podobieństwo cech obiektów zlokalizowanych na tych terenach. Ponadto scharakteryzowano ilościowe podejście identyfikacji i oceny zagrożenia hałasem obiektów przemysłowych. W drugiej części artykułu, przedstawiono analizę możliwości przeprowadzenia oceny zagrożenia hałasem. W szczególności, zaproponowano uzupełnienie stosowanej dotychczas oceny ilościowej o ocenę jakościową związaną z kształtowaniem klimatu akustycznego. Takie podejście można traktować jako nowe zagadnienia badawcze, mające swoje zastosowanie m.in. w odniesieniu do specjalnych stref ekonomicznych i stref przemysłowych. Keywords: strefa przemysłowa, zagrożenie hałasem, źródła hałasu, podobieństwo obiektów	str. 270
27	2(14)/2016/27 Marek PROFASKA, Marcin BIELAK Awaryjność ścianowych kombajnów węglowych na przykładzie KSW-475-/BP i KSW-460/NZ Abstract: W publikacji przedstawiono uszkodzenia ścianowych kombajnów węglowych KSW 475/2BP oraz KSW-460/NZ pracujących w porównywalnych warunkach górniczo-geologicznych. Podjęto problematykę związaną z uszkodzeniami mechanicznymi oraz awariami układu hydraulicznego, najciekawsze z nich zostały przeanalizowane szczegółowo. Analizie poddane zostaną również sposoby diagnozowania, usuwania oraz przyczyny powstawania awarii. Keywords: kombajn ścianowy, identyfikacja uszkodzeń, diagnozowanie uszkodzeń	str. 278
28	2(14)/2016/28 Jacek SITKO Modernizacja technologii zagospodarowania odpadów hutniczych Abstract: Artykuł prezentuje zagadnienia związane z produkcją i przetwarzaniem odpadów produkcyjnych oraz analizę możliwości ich zagospodarowania w postaci składnika do Spiekania wsadu do pieca lub pigmentów żelazowych żaroodpornych. Keywords: utylizacja, stal, pył, technologia	str. 287
29	2(14)/2016/29 Monika STĘPIEŃ, Barbara BIAŁECKA Przyczynek do oceny jakości informacji Abstract: Niniejszy artykuł omawia zagadnienia związane z jakością oraz wartością informacji, a także relacje pomiędzy przepływem informacji a procesem komunikacji. Wskazane przez autorów różne definicje informacji, cechy wpływające na ich jakość oraz bezpośrednie zagrożenia dla procesu decyzyjnego pozwoliły na ukazanie istoty informacji. Potrzeba rzetelnej oceny jakości informacji w systemie jest wynikiem, nie tylko niedoceniania roli informacji, ale także ich nieprawidłowego zrozumienia czy interpretacji. Natomiast, jak uważają autorzy, znaczenie informacji w zapewnieniu sprawności całego systemu jest bezdyskusyjnie kluczowe. Keywords: informacja, przepływ informacji, proces komunikacji, wartość informacji	str. 295
30	2(14)/2016/30 Beata SZCZERBA, Barbara BIAŁECKA Bariery skutecznego zarządzania reklamacjami - studium przypadku Abstract: Obecnie wśród przedsiębiorstw produkcyjnych coraz większe znaczenie zyskuje zasób wiedzy, który nierzadko postrzegany jest jako przewaga konkurencyjna w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu. Najcenniejszym źródłem informacji jest klienta, zarówno zewnętrzny, jaki i wewnętrzny. To on odgrywa kluczową rolę, ponieważ umożliwia przedsiębiorstwu wygenerować zysk. Stąd ważne jest, aby spełniać ustalone wymagania, które nierzadko są bardzo trudne do zrealizowania, szczególnie biorąc pod uwagę aspekty jakościowe w przemyśle motoryzacyjnym. Przejawem niespełnienia wymagań są reklamacje. Zazwyczaj są one niepożądane przez przedsiębiorstwa, jednak w literaturze można znaleźć publikacje, gdzie zgłoszenia klientów są traktowane, jako szansa na doskonalenie oraz rozwój działalności firmy. Aby skutecznie zarządzać reklamacjami oraz przetwarzać zdobyte dane w informacje, a następnie w wiedzę nieodzowne jest wprowadzenie odpowiedniego systemu. W artykule autorzy poddali analizie przykładowy system zarządzania reklamacjami, gdzie bazując na swoim doświadczeniu oraz wiedzy teoretycznej zidentyfikowali bariery uniemożliwiające jego skuteczne funkcjonowanie. Keywords: zarządzanie reklamacjami, system, bariery, skuteczność	str. 305
31	2(14)/2016/31 Bartosz SZCZĘŚNIAK Wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego do wspomagania procesu rozliczania kosztów użytkowania samochodów Abstract: W artykule zaprezentowano bazujące na relacyjnym modelu danych narzędzie informatyczne wspomagające proces rozliczania kosztów użytkowania samochodów. W pierwszej kolejności omówiono proces rozliczania kosztów. Przedstawiono strukturę danych wejściowych, pożądany układ raportu końcowego oraz reguły, które podczas tworzenia takiego raportu musza być uwzględnione. Dla przeanalizowanego problemu zidentyfikowano oraz opisano strukturę encji. W dalszej kolejności opisano sposób reprezentacji encji w arkuszu kalkulacyjnym oraz omówiono zastosowane rozwiązania zapewniające integralność danych w przechowywanych w narzędziu. Na koniec przedstawiono rozwiązania pozwalające wygenerować w sposób automatyczny końcowe zestawienie kosztów. Założoną funkcjonalność narzędzia uzyskano przy wykorzystaniu dość wąskiego zakresu funkcji i mechanizmów arkusza kalkulacyjnego MS Excel, bez konieczności użycia kodu napisanego w języku programowania VBA. Keywords: doskonalenie procesów, procesy informacyjne, relacyjny model danych, arkusz kalkulacyjny	str. 320
32	2(14)/2016/32 Agnieszka TYCHONIUK, Ryszard WYCZÓŁKOWSKI Koncepcja wspomagania opracowywania i korekty procedur wzorcowania z wykorzystaniem metod inżynierii wiedzy Abstract: Przedmiotem zainteresowania i rozważań w niniejszym referacie jest wykorzystanie inżynierii wiedzy w zakresie metod wspomagania przygotowywania i weryfikacji procedur pomiarowych. Przedstawiono koncepcję sposobu pozyskiwania i zapisu wiedzy niezbędnej do poprawnego przygotowania tych procedur oraz jej praktycznego wykorzystania do budowy narzędzi komputerowych wspomagających ten proces. Keywords: laboratorium wzorcujące, akredytacja, wzorcowanie, inżynieria wiedzy	str. 334
33	2(14)/2016/33 Jerzy UCHROŃSKI, Adam MAŃKA, Jan KAŹMIERCZAK Zastosowanie ujęcia procesowego do wspomagania zarządzania informacją i zasobami technicznymi w sytuacjach kryzysowych Abstract: Przedmiotem niniejszego artykułu jest wskazanie problematyki funkcjonowania służb ratowniczych w sytuacjach kryzysowych. Problem oraz proponowane środki i sposoby jego rozwiązania przedstawiono w artykule na przykładzie szczególnego obiektu badań, jakim jest port lotniczy Katowice – Pyrzowice. Z uwagi na międzynarodowy charakter działalności portu lotniczego, jego potencjalna podatność na występowanie i skutki wszelkiego rodzaju sytuacji kryzysowych jest znaczna. Rygorystyczne przepisy prawne, regulujące działalność lotniskową zarówno w aspekcie bezpieczeństwa w rozumieniu operacyjnym, jak i ochrony lotnictwa cywilnego, są zorientowane na minimalizowanie zarówno ryzyka powstania sytuacji kryzysowej, jak i jej potencjalne skutki. Wspólne działania służb ratowniczych wymagają skutecznej koordynacji wszystkich służb na wszystkich szczeblach szczeblu funkcjonowania administracji zespolonej. W referacie zaproponowano rozwiązanie, zorientowane głównie na doskonalenie łączności pomiędzy uczestniczącymi w działaniach kryzysowych podmiotami, które powinno zapewniać koordynację służb ratowniczych na poziomie przekazywania jednolitej, precyzyjnej informacji do wszystkich zaangażowanych formacji. Keywords: zarządzanie procesami, sytuacje kryzysowe, infrastruktura techniczna, lotnisko	str. 342
34	2(14)/2016/34 Andrzej N. WIECZOREK Wpływ ograniczenia wymiany ciepła na temperaturę i wibroaktywność przekładni planetarnej Abstract: W pracy przedstawiono wyniki pomiarów temperatury i drgań obudowy przekładni zębatej dla wariantu z ograniczeniem i bez ograniczenia wymiany ciepła. Na podstawie tych pomiarów stwierdzono wzrost temperatury korpusu przekładni z nałożoną izolacją, ale nie uzyskano jednoznacznego potwierdzenia wzrostu wartości drgań dla tego wariantu. Keywords: przekładnia zębata, drgania, temperatura	str. 351
35	2(14)/2016/35 Andrzej WIECZOREK Gerontechnologia w rozwiązywaniu problemów osób starszych Abstract: W artykule podjęto temat zastosowania gerontechnologii. Dlatego też zdefiniowano pojęcie „gerontechnologia”, przedstawiono genezę wykorzystania inżynierskich środków technicznych w omawianym obszarze, a także pokazano wybrane przykłady zastosowania gerontechnologii we wspomaganiu poprawy jakości życia osób starszych. Keywords: jakość życia, osoby starsze, gerontechnologia	str. 358
36	2(14)/2016/36 Andrzej WIECZOREK, Alojzy STAWINOGA Koncepcja szkolenia na temat eksploatacji wybranej klasy środków technicznych Abstract: Artykuł omawia tematykę prowadzenia szkolenia użytkowników zgrzewarki do rur termoplastycznych. Prezentuje wybrane metody oraz techniki możliwe do wykorzystania na etapie prowadzenia tego szkolenia. Przedstawiono także urządzenie wspomagające nabywanie umiejętności manualnych, związanych z użytkowaniem urządzeń zgrzewających rury z tworzyw termoplastycznych. Artykuł kończą wnioski dotyczące podniesienia efektywności szkoleń, związanych z nabywaniem umiejętności w zakresie użytkowania urządzeń. Keywords: eksploatacja, szkolenia, zgrzewanie, symulacja	str. 371
37	2(14)/2016/37 Radosław WOLNIAK, Bożena SKOTNICKA-ZASADZIEŃ Jakość oczekiwana a jakość postrzegana barier architektonicznych w urzędach miejskich w ocenie klienta niepełnosprawnego Abstract: W artykule dokonano analizy wyników badań odnośnie barier architektonicznych obsługi klienta niepełnosprawnego na przykładzie 33 miast województwa śląskiego. Przedstawiono, z podziałem na poszczególne miasta ocenę jakości oczekiwanej i jakości postrzeganej. Następnie na tej podstawie dokonano macierzowego porównania obu wartości w celu określenia wzajemnych powiązań pomiędzy jakością oczekiwaną i postrzeganą. Keywords: niepełnosprawność, jakość usług, administracja publiczna, bariery architektoniczne, jakość oczekiwana, jakość postrzegana	str. 382
38	2(14)/2016/38 Michał ZASADZIEŃ Wykorzystanie metody 8d do doskonalenia procesu remontowego wagonów kolejowych Abstract: W artykule zaprezentowano udaną próbę wdrożenia metody 8D, czyli Eight Disciplines do rozwiązania problemów zidentyfikowanych w procesie remontowym wagonów kolejowych. Metoda 8D wykorzystywana jest przede wszystkim przez inżynierów jakości w przemyśle motoryzacyjnym, ale z powodzeniem może zostać zaimplementowania w innych procesach produkcyjnych i usługowych. Na podstawie danych historycznych zidentyfikowano najbardziej znaczące problemy w procesie naprawczym, a następnie wykorzystując metodę 8D znaleziono ich przyczyny i opracowano działania doskonalące, co w znacznym stopniu udoskonaliło analizowany proces. Keywords: jakość, doskonalenie, proces, remont, wagon, działania doskonalące	str. 392